Қазақстан су тасқыны кезінде көп шығындалады – сараптама

Energyprom.kz Қазақстан көшкінге, су тасқынына, селге, құрғақшылыққа және экстремалды температураға бейім. Бұл табиғи апаттар жыл сайын экономикалық шығын  әкеледі. Бұл ретте Қазақстан халқы мен экономикасы жер сілкінісі мен су тасқынынан қатты зардап шегуде.

Қазақстанда су тасқыны қаупі барынша айқын, өйткені нөсер жаңбыр мен қардың еруі айтарлықтай зиян келтіреді. Мәселен, Орталық Азия өңірлік экологиялық орталығының (ОАӨЭЫ) 2022 жылғы есебіне сәйкес су тасқынынан орташа жылдық шығындар 419 млн АҚШ долларынан жеті есе артық.

Сонымен қатар, елдің барлық аймақтарында су тасқыны қаупі бар. Қазақстанның көптеген солтүстік, оңтүстік және орталық облыстарында және Қызылордада ең үлкен орташа жылдық шығын тіркелді. Батыс Қазақстан, Ақмола және Түркістан облыстарында келтірілген шығын көлемі аз.

Бұл проблемада аймақтың төрт елі-Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан және Өзбекстан аумағы арқылы ағатын Сырдария өзені маңызды рөл атқарады. Бұл оның бойында тұратын мыңдаған адамдарға қауіп төндіреді. Қырғызстандағы Тоқтоғұл су қоймасынан су ағызу көлемінің ұлғаюы, өзен ағысынан төмен жиі мұз кептелісі, жаңбыр мен қардың еруі Өзбекстанда, сондай-ақ Қазақстандағы Қызылордаға жиі су тасқынына алып келеді.

Құрбандардың ең көп орташа жылдық саны Ақмола және Қызылорда облыстарында тіркеледі. Жер сілкіністеріне келетін болсақ, Қазақстанда олардан келетін орташа жылдық шығын 57,6 млн (АҚШ)

Елдегі шығындардың ең жоғары деңгейі Алматы облысына тиесілі. Одан кейін Түркістан және Жамбыл облыстары кіреді. Тек осы үш аймақ елдің орташа жылдық шығындарының шамамен 100% құрайды, елдің қалған бөлігі жер сілкінісі қаупіне ұшырамайды.