Қай елдің зейнеткерлері ең көп зейнетақы алады

БҰҰ мәліметтеріне сәйкес, қазіргі сәтте әлемде жасы 60-қа келген адамдар саны 1 млрд, бұл 2019 жылмен салыстырғанда, 300 млн-ға көп. Ұйымның болжамы бойынша, COVID-19 егде жастағы адамдарға қиын болатынына қарамастан, жасы алпыстан асқан халық саны 2050 жылға қарасты 1,5 млрд адамға дейін өсуі мүмкін.

Әр елдегі зейнетақы мөлшері

Орташа еңбекақымен салыстырғанда, ең көп зейнетақы Түркия, Жапония және Канадада.

Ең төменгі зейнетақы төлемдері Оңтүстік Корея, Сингапур және Чилиде. Еңбекақыға зейнетақысының 2,64 коэффициенті теңестірілген елдер қатарында, Қазақстан 9-орында орналасқан.

Әр елдегі зейнеттік жас

Ерлердің зейнет жасына келуі 60-67 жас аралығында құбылады, әйелдердің жасы 58-67 аралығында. Түркияда зейнетке шығудың ең ерте жасы ерлерге – 60 жаста, әйелдерге – 58 жаста.

АҚШ, Италия және Израильде ерлер зейнетке кеш шығады (67 жаста), Италияда әйелдер 67 жаста, ал Ұлыбритания мен Аустралияда – 66 жаста шығады.

Зейнетке шыққанда Оңтүстік Корея және Сингапурда ерлер ұзақ өмір сүреді – 18 және 17 жыл ұзақ. Ал, Қытай және Оңтүстік Кореяда әйелдер 25-24 жас ұзақ өмір сүреді.

Бразилияда зейнетке шыққан ерлер аз өмір сүреді – 6 жыл, ал әйелдер Үндістанда – 12 жыл.

Әр елдің зейнеткерлері қанша өмір сүреді

Зейнет жасын не үшін көтереді

Соңғы онжылдықтарда кейбір елдерде зейнет жасын жыл сайын көтеру үрдісі пайда болды. Франция, Қытай, Ресейге теңдес, бұл реформа Қазақстанда да енгізілді. Қазір ҚР ерлер зейнетке 63 жаста, ал әйелдер 60 жаста (2021 ж.) шығады. Заңға сәйкес, әйелдердің зейнет жасы жыл сайын 10 жыл ішінде 6 айға дейін өсіп отырады (2027 жылға дейн).

Реформаның ең басты себебі, өмір сүрудің ұзақтығы (дүниежүзінде 70 жыл ішінде өмір сүрудің орташа ұзақтығы 23 жасқа дейін ұлғайды), сонымен қатар, зейнеткерлер саны өсті және еңбекке қабілетті халық саны азайды. Бұл тұтас алғанда, экономикалық проблемаларға, ЖІӨ өсу серпінін төмендетуге және халықтың тұрмыстық жағдайының нашарлауына апарады.

Зейнет жасын көтерумен қоса, басқа да өзгерістер пайда болды, атап айтқанда, ерікті жинақтаушы зейнетақы бағдарламалары. Оларды әлеуметтік қорлар, сақтандыру компаниялары  және өзге де жеке қаржылық ұйымдары ұсынуда. Олар. АҚШ, Канада, Бразилия, Германя, Италия, Швейцария, Ресейде және басқа мемлекеттерде бар. Олардың маңызды ерекшеліктері, адамдарға зейнет жасына келмей тұрып, қомақты зейнетақы төлемдерін алуды қамтамасыз ету. Қазақстанда – бұл қалыптастырылған зейнетақылық аннуитет.

Аталған бағдарлама бойынша, қазақстандықтардың 45 жастан бастап, өмірді сақтандыру компанияларымен шарт жасасу мүмкіндіктері пайда болды. Ресми зейнет жасына келмей тұрып, ерлер төлемдерді 55 жасынан бастап, ал әйелдер 52 жастан алуларына болады (2027 жылдан бастап, алу жасы 55 дейін көтеріледі), – деп түсініктеме берді Freedom Finance Life ӨСК.